Matury już dawno za Wami. Stres z nimi związany już dawno minął. Teraz pozostało Wam tylko czekać na wyniki matur. Zastanawialiście się, jak Wam poszło? Specjalnie dla Was przygotowaliśmy analizę matury z polskiego 2022. Zapraszamy do lektury!
Tematy na maturze z polskiego - co w tym roku czekało na maturzystów?
Matura z języka polskiego jest w dwóch poziomach - podstawowy i rozszerzony. Najpierw przeanalizujemy tematy rozprawek z części podstawowej.
Matura z polskiego 2022 - poziom podstawowy:
- Pierwsza propozycja była o tradycji - czym dla człowieka jest tradycja? Rozprawkę tą było trzeba napisać w oparciu, nie tylko o przedstawiony fragment Pana Tadeusza, ale także do całego utworu i innych tekstów.
- Druga propozycja dotyczyła relacji międzyludzkich - kiedy relacja z drugim człowiekiem, staje się powodem do szczęścia? Swoją tezę należało uzasadnić na podstawie fragmentu “Noce i dnie” Marii Dąbrowskiej i innych dzieł (dowolnych).
- Trzecia i ostatnia propozycja to interpretacja wiersza Józefa Barana “Najkrótsza definicja życia”. Należało postawić tezę i ją uzasadnić.
Jak widzicie tematy na poziomie podstawowym były bardzo zróżnicowane. Przejdźmy teraz do arkusza na poziomie rozszerzonym.
Matura z polskiego 2022 - poziom rozszerzony
- Na podstawie tekstu Bogumiły Kaniewskiej należało określić, jakie stanowisko przyjmuje autorka wobec poruszanych w tekście rozwiązań. Tekst ten dotyczył doświadczeń historycznych w zapisie literackim. Maturzyści musieli odwołać się, jeszcze do innych tekstów kultury.
- Kolejną propozycją była interpretacja i analiza porównawcza dwóch utworów - “Godzina tworzenia” Kazimierza Przerwy-Tetmajera oraz “Próbowałem sobie przypomnieć..” Tadeusza Różewicza.
Powyżej przedstawiliśmy tematy związane z wypracowaniem na maturze z języka polskiego 2022. To, jak Wam poszło to w dużej mierze pojęcie względne. Nauczyciele będą oceniali Waszą znajomość lektur, sposób budowania zdań, gramatykę, interpunkcję i ortografię. Wszystkie te czynniki wpływają na ostateczną ilość punktów. Nie ma jednak co się tutaj zastanawiać - najważniejsza jest znajomość lektur. Jeden niewinny błąd może doprowadzić do tego, że egzamin z języka polskiego będzie niezdany - mówimy tutaj o tzw. błędach kardynalnych. Przypomnijmy, co to jest.
Błąd kardynalny (potocznie kardynał) - jest to błąd, który pokazuje, że uczeń całkowicie nie zna lektur obowiązkowych (tych zaznaczonych z gwiazdką) - dotyczy to zarówno nazwisk bohaterów, jak i kontekstu, np. gdy napiszemy, że Stanisław Wokulski nie pracował, tylko zabiegł o względy Heleny.
Błąd rzeczowy - to duży błąd, który dotyczy pomyłki, co do znajomości treści lektury. Dotyczy również błędów związanych z nazwiskiem autora danej lektury. Przykładowo, gdy napiszecie, że “Dziady” napisał Słowacki, a główną bohaterem “Lalki” był Ignacy Rzecki.
Matura z polskiego - co musisz umieć?
Każdy z Was wie, że na maturze bezwzględnie trzeba udowodnić znajomość lektur z gwiazdką, to jednak nie koniec. Egzamin ten sprawdza również:
- umiejętność wnioskowania na podstawie przeczytanego tekstu;
- umiejętność stawiania tezy i jej argumentację;
- to, czy uczniowie potrafią odróżnić informację, od opinii;
- czy potrafią zająć konkretne stanowisko na dany temat;
Oprócz tego egzamin z języka polskiego sprawdza znajomość (chociaż tu trzeba zaznaczyć, że te zadania nie są w każdym arkuszu maturalnym) m.in. środków językowych, umiejętność słowotwórstwa, znajomość części zdania, cech stylów czy odmianę wyrazów i znajomość zabiegów stylistycznych.
Arkusz CKE z języka polskiego 2022
Przejdźmy teraz po kolei przez arkusze maturalne z języka polskiego.
Arkusz maturalny, język polski 2022 - poziom podstawowy:
Na samym początku arkusza maturalnego z polskiego czekał na Was tekst autorstwa Krzysztofa A. Wieczorka pod tytułem “Serce czy rozum? Emocje w argumentacji i perswazji”. Na podstawie tego tekstu będziecie musieli odpowiedzieć na kilka pytań zamkniętych i otwartych. m.in. sformułować wniosek dotyczący wpływu emocji człowieka na eksperyment opisany w tekście. Na podstawie tego tekstu będziecie musieli również wytłumaczyć znaczenie słów “głowa” i “serce”. Oprócz tego czeka na Was zadanie związane z napisaniem streszczenia tekstu “Serce czy rozum? Emocje w argumentacji i perswazji”.
Druga część zadań opiera się na tekście Grzegorza Jankowicza “Życie na poczytaniu”. Na podstawie tekstu będziecie musieli m.in. przedstawić dwa argumenty dotyczące wartości czytania literatury czy podać dwie cechy życia na tzw. “poczekaniu”.
To jednak nie koniec - kolejne zadanie będzie dotyczyło przeczytaniu fragmentu tekstu. Na tej podstawie będzie należało podać autora i tytuł danego utworu.
Arkusz maturalny, język polski 2022 - poziom rozszerzony:
Arkusz ten składa się tylko z części dotyczącej napisania wypracowania - dłuższej wypowiedzi pisemnej. Mamy tutaj do czynienia z wypowiedzią argumentacyjną lub interpretacyjno-porównawczą.
Matura z języka polskiego - jak się przygotować?
Na koniec kilka rad od nas, jak przygotować się do matury z języka polskiego:
- Postaw na regularną naukę w małych dawkach.
- Rozwiązuj, jak największą ilość egzaminów i zadań typu maturalnego.
- W razie potrzeby nie krępuj się i korzystaj z pomocy doświadczonych nauczycieli, np. za pośrednictwem strony BUKI School.
- Ułóż plan nauki i trzymaj się go.
- Przypomnij sobie dokładnie treść wszystkich lektur z gwiazdką. Dzięki temu unikniesz błędu kardynalnego. Przypomnijmy, błąd kardynalny z automatu daje 0 punktów za wypowiedź pisemną, co jest równoznaczne z niezdaniem matury.