Biologia molekularna, to jedna z dziedzin biologii. Jej podstawy poznaje każdy uczeń podczas zajęć biologii w szkole. Dokładniej naukę tą zgłębiają osoby na studiach biologicznych. W rzeczywistości ta gałąź biologii jest niezwykle rozbudowana i daje niemal nieograniczone możliwości. Jest to nauka stosunkowo nowa, jedynka ma ogromne znaczenie dla współczesnej medycyny i całego naszego życia.
Co to jest biologia molekularna?
Biologia molekularna to nauka, która zajmuje się biologią na poziomie komórek, czyli molekularnym. Bada, jak funkcjonuje poszczególne organizmy, w jaki sposób są zbudowane - między innymi, jakie biopolimery, kwasy nukleinowe i białka w nich się znajdują. Biologia molekularna jest dziedziną nauki, która ściśle współgra z całą genetyką, biochemią czy biofizyką.
Nauka ta zaczęła się rozwijać dopiero na początku XX wieku. Podczas badań nad muszką owocówką, gdzie próbowano zrozumieć relację między organizmem a genami, naukowcy zorientowali się, że w ich badaniach brakuje pewnych informacji - w ten sposób zaczęto prowadzić badania, które łączyły trzy dziedziny: biologię, chemię i fizykę. Badanie te doprowadziły do rozwijania biologii molekularnej.
Duże znaczenie dla tej nauki miało odkrycie podwójnej helisy DNA. Biologia, to nie tylko biologia molekularna. To m.in. również botanika, zoologia, genetyka czy biochemia, dlatego też wszystkie osoby, które interesują się biologią lub mają problemy w szkole, mogą skorzystać z zajęć w szkole internetowej BUKI School.
Co wiemy, dzięki biologii molekularnej?
Biologia molekularna zajmuje się badaniami genetycznymi. Ma to ogromne znaczenie w badaniach materiału genetycznego. Pozwala na przeprowadzanie reakcji łańcuchowej polimerazy czy sekwencji Sangra.
Za pomocą tego typu badań (i całej biologii molekularnej), zdobywamy informacje m.in. na temat:
- diagnozowania chorób na podłożu genetycznym;
- mutacji, które zwiększają prawdopodobieństwo danych chorób w przyszłości;
- podstaw genetycznych danej choroby, np. nowotworów;
- ustalenia ojcostwa;
- wirusów i bakterii chorobotwórczych w organizmie.
Testy molekularne są niezwykle czułe - wyniki są zgodne co do 99%. Oznacza to, że przy robieniu badań molekularnych niemal nie zdarzają się błędne wyniki.
Rodzaje badań molekularnych:
- diagnostyczne;
- prognostyczne;
- nosicielskie.
Testy te polegają na badaniu materiału genetycznego. Pozwalają na weryfikację pod względem genów, które są odpowiedzialne za rozwijanie się danej choroby. Badanie molekularne pozwalają nie tylko na diagnozę chorób genetycznych np. dystrofii mięśniowej, ale także umożliwiają rozpoznanie czy źródło innych chorób, m.in.:
- nietolerancji pokarmowej;
- epilepsji.
Dzięki tej nauce można dowiedzieć się również, czy jest się nosicielem danej choroby oraz jakie istnieje ryzyko, że choroba zostanie przekazana dalej (dzieciom). W przypadku badań na ojcostwo wystarczy poddać testom np. smoczek, włos czy zaschniętą krew lub gumę do żucia. Co więcej, nauka ta jest tak rozwinięta, że ojcostwo można ustalić już w momencie, gdy kobieta jest w ciąży. Badania molekularne nie tylko diagnozują choroby nowotworowe, ale również zapobiegają ich rozwojowi. Przeprowadzone badania pozwalają na dobranie odpowiedniej terapii tzw. celowanej molekularnie.
Biologia molekularna a perspektywy zawodowe
Wielu naukowców widzi przyszłość w biologii molekularnej. Osoby decydujące się na karierę biologiczną już podczas nauki na studiach I stopnia wybierają sobie specjalizacje. Może to być między innymi biologia molekularna. Na dalszym etapie edukacji można podjąć studia magisterskie na tym kierunku. Jest to nauka nie tylko różnorodna, ale również niezwykle dynamicznie rozwijająca się. Daje nadzieje na lepsze życie i jeszcze więcej możliwości naukowych, np. na leki nowotworowe. Osoby, które chcą rozwijać się w biologii molekularnej, mogą wybrać sobie różne ścieżki rozwoju, np. medycynę, biotechnologię lub genetykę.
Biologia molekularna - jak zdobyć pracę:
- Należy ukończyć studia chociaż I stopnia z biologii lub nauk pokrewnych;
- osoby, które chcą podjąć pracę naukową, muszą ukończyć studia II stopnia lub doktoranckie;
- po studiach licencjackich można również ukończyć studia podyplomowe, które będą ukierunkowane na biologię molekularną.
Biologia molekularna - gdzie można pracować?
Osoby po kierunkach biologicznych w obecnych czasach nie będą miały większych problemów ze znalezieniem pracy. W przypadku chęci podjęcia zatrudnienia związanego z biologią molekularną, można aplikować na stanowiska, takie jak:
- Technicy i techniczki laboratoryjne - zajmują się analizą i diagnostyką w laboratoriach - takie zatrudnienie mogą podjąć osoby po studiach I stopnia.
- Nauczyciele i nauczycielki biologii - po studiach biologicznych można podjąć pracę również w szkole.
- Biolodzy i biolożki molekularne i komórkowe - praca na tym stanowisku ściśle jest związana z biologią molekularną. Osoby te badają komórki i ich funkcjonowanie. Często praca ta jest również związana z medycyną.
Biologia to jednak nie tylko biologia molekularna. To również wiele innych dziedzin, które pozwalają na rozwój osobisty i zdobycie ciekawej pracy. Wszystkie osoby, które interesują się biologią i chciałyby rozpocząć budowanie ścieżki zawodowej w tym kierunku, mogą zastanowić się nad różnymi specjalizacjami, m.in.:
- genetyką;
- biochemią;
- biologią kryminalistyczną;
- neurobiologią;
- botaniką;
- zoologią.
Po studiach II stopnia na kierunku biologia molekularna z łatwością można zdobyć pracę związaną z:
- terapią genową;
- genetyką sądową;
- filogenetyką molekularną;
- genetyką molekularną.